داراب افسر بختیاری: از شاعران بختیاری است که به گویش بختیاری شعر سروده‌است. از جمله معروفترین سروده‌های وی «خدائیه»، «عمرویه» و «همیلا: مناظره پسر روستایی با دختر شهری» می‌باشد.

زندگی

وی در تاریخ ۱۲۷۹ در نزدیکی تالاب چغاخور واقع در استان چهارمحال بختیاری متولد شد. پدر وی از بزرگان طایفه از تیره زراسوند، هفت لنگ بختیاری و مادرش فرزند می‌باشد. [۱]

داراب افسر از سن سی سالگی شاعری را آغاز کرد. او آنچنان در سرودن به شیوائی و استواری اهتمام نمود که اینک فرهیختگان دیار بختیاری او را پدر شعر بختیاری می‌نامند چنانکه در مورد وی ملک‌الشعرای بهار نیز گفته بود: «کاری که فردوسی در زبان فارسی کرد، افسر در زبان بختیاری انجام داده‌است.»

شعر داراب با توجه به شرایط خانوادگی و اصالت ایلی و شرایط اقلیمی و اجتماعی دیار بختیاری سروده شده است و در حقیقت آیینه تمام نمای احساسات، عواطف و ذوق سرشار یک بختیاری تبار می باشد که سادگی و صفای انسان را بیان می کند و صمیمیت زندگی روستایی و عشایری را نشان می دهد که در کنار رنگ و بوی زندگی شهری و مشکلات اجتماعی تلاش می کند تا هویت عاطفی و انسانی خود را حفظ کند و آن شور و شادمانی صادقانه و بی ریای خود را نسبت به انسانها آشکار می نماید تا افراد بتوانند در مسیر رشد تکامل انسانی قدم بر دارند.^[۲]

وی در سال ۱۳۲۰ در اصفهان ساکن شد. در سال 1337 دچار سکته شدیدی شد و در نتیجه نیمی از بدنش فلج گردید. در سال ۱۳۵۰ در اصفهان درگذشت و در تخت فولاد، بخاک سپرده شد.[۳]

آثار

اشعار داراب افسر در زمینه‌های گوناگونی از جمله عرفانی، عاشقانه، سیاسی و در قالب‌های قصیده، غزل، قطعه، و... سروده شده‌است.

دو کتاب از او برجای مانده است:

• ترانه های محلی بختیاری
• دیوان داراب افسر بختیاری

این دو تاکنون بارها به چاپ رسیده و مورد استقبال فراوانی از سوی بختیاریان قرار گرفته‌است.

نمونه اشعار

• خدائیه
• همیلا
• عمرویه
• رستاخیز مسجد سلیمان
• همیلا: مناظره پسر روستایی با دختر شهری
• ...

ابیاتی از شعر خداییه:

ای که روزی همه خلق ز انبار تونه // آسمون ها و زمین کرده کردار تونه

ای همه نقش و نگاری که منه دنیا هد // همه از پرتو یک جلوه ی دیدار تونه

حق تو داری بکنی هر چه بدنیا اخوهی // چون همه بید و نبید زنده ز پندار تونه‏

‏"افسر" ئی فخر بسه سی تو که بعد از مرگت // اسم لر تا به ابد زنده ز اشعار تونه‏

نقد اشعار

کتاب «کلوس دم برف» اثر علی محمدی (نقد اشعار افسربختیاری)

علی محمدی (دانشیار دانشگاه بوعلی‌سینا) در کتابی با عنوان «کلوس دم برف» به نقد اشعار افسر بختیاری پرداخته‌است. در این کتاب، گزیده‌ای از اشعار و منظومه‌های لری داراب افسر بختیاری گرد امده‌است. در ابتدای کتاب این مباحث گنجانده شده‌است: نقدی بر دیوان چاپ‌شده افسر، زندگی‌نامه داراب افسر به قلم دخترش معینه، شعری از محمد تقی حافظی در مدح افسر، مختصری درباره گویش لری و ویژگی‌های این گزیده. سپس ۸ غزل و منظومه های لری با این عناوین آمده‌است:«رستاخیز مسجد سلیمان» «مناظره همیلا» «مناظره پسر لر و دختر شهری» «عمرویه» «خداییه» «خلفیه» «کلاریه» «عشقیه» «حجابیه» «عاشق چه دونه جون چنه» و «ترانه دی بلال». در بخش پایانی تعلیقات تهیه‌کننده کتاب شامل شرح و در بخش پایانی تعلیقات توضیح واژه‌ها اصطلاحات و اسامی خاص ضمیمه شده‌است.^[۴]

منابع